ÇAKMAK GAZI İLE KARTUŞ DOLUMU

ÇAKMAK GAZI İLE KARTUŞ DOLUMU HAKKINDA !
Merhaba
Son dönemlerde kamp ocaklarının kartuşlarının çakmak gazı ile dolumunda ciddi artış olduğunu görmeye ve duymaya başladım.Yeni kartuş satın alma maliyetine göre büyük bir tasarruf sağladığı bir gerçek.Fakat performansını merak ettim ve karşı olduğum bu durumu denemeye karar verdim.

Boş kartuşlarımı çakmaz gazı ile doldurup test ettiğimde hazır alınan kartuş ile arasında önemli bir alev hızı farkı olduğunu gördüm.Bu da pişirme süresini önemli ölçüde uzatmak demekti.Bunun sebebini bir çoğunuz gibi ilk etapta çakmaz gazı tüpünün içerisinde yeterli basınç olmadığından,kartuşun hızlı gaz çıkışı sağlaması için gerekli basıncı sağlayamadığını düşündüm.Bir takım yöntemlerle kartuşa daha fazla hava basmayı sağlayarak test ettim fakat sonuç yine de umduğum gibi olmadı.Daha sonra çakmaz gazının %100 butan gazı olduğunu farkettim.Sıfır satın aldığımız kartuşların ise %30butan ve %70 propan olduğunu zaten hepimiz biliyoruz. %100 butan olduğunu farkettiğimde ise butanın yanma sonucu sağladığı enerjinin propana oranla daha düşük olduğunu düşündüm.Fakat butan ve propan gazlarının molekül yapılarını araştırdığımda aslında butanın sağladığı enerjinin propandan çok daha yüksek olduğunu görünce daha da kafa karışıklığına neden oldu ve iyice merak ettim bu durumun sebebini.Daha detaylı bir araştırma yaptığımda ise ; butanın propana göre daha yüksek enerji sağlamasına rağmen moleküllerinin propana göre daha ağır olduğunu farkettim.Molekül yapısının ağırlığı nedeniyle gazın yayılım hızının düşük olduğu ve bununda ocaklarımızın daha yavaş yanmasına neden olduğu anlaşılmış oldu.Üreticilerin gaz çıkış hızını artırmak için propan kullanıp,enerji oranını artırmak içinde %30 butan gazı bastığını öğrenmiş oldum.Ve bu araştırma sırasında farkettiğim başka önemli bir durum ise butan gazının yanma ısısının propana göre çok daha yüksek olmasıydı.Buda soğuk kış faaliyetlerinde çakmak gazı ile doldurulan kartuşların performasının bir miktar daha düşeceği anlamına geliyor.Sonunda ise gaz ve dolum şeklinde bir değişiklikle sonucu değiştiremediğim için ocak değişikliği ile yeni testler yaptım.Yukarıdaki testlerin tamamını pişirme yüzeyi geniş olan Vango marka kaliteli bir ocakla yaptım.Ve yukarıda da bahsettiğim üzere orjinal kartuşla arasında hissedilir bir fark gördüm.Ancak pişirme yüzeyi çok daha dar ve çıkış basıncı daha yüksek olan mini ocağımla denediğimde sonuç olumlu oldu.Tüm bu araştırmalarımı kimyager arkadaşım ile de paylaştığımda yorumlamalarımın tümünün doğruluğunu onayladı ve akabinde sizlerle bunu paylaşmak istedim.Özellikle kış dağ faaliyetlerinde(2000metre üzeri) çakmak gazı ile doldurulmuş kartuşların kullanılmamasını öneriyorum.Fakat dar yüzeyli,alevi yüksek ocaklarla 1000-1500 metrelerde kullanıp yaptığım denemelerde sorun yaşamadım.Ayrıca aydınlatma ve ısınma için kullandığımız dağcı tipi lüks lambalarda da %100 butan kullanmak bir sorun yaratmıyor,çünkü zaten lüküs lambalarda yüksek gaz yayılımına ihtiyaç duymuyoruz.